Begeleiding: wat mag je verwachten
Je huisarts is officieel verantwoordelijk om jou te begeleiden wanneer je gaat afbouwen.
Om dit goed te kunnen doen moet jouw huisarts ervaring hebben met het begeleiden van afbouwtrajecten. Hij/ zij moet beschikken over deskundigheid en professionele kennis op het gebied van opiaten.
Je huisarts moet regelmatig beoordelen of het afbouwschema, het afbouwtempo en de dosisverlagingen nog steeds goed bij jouw situatie passen of dat ze moeten worden bijgesteld.
Begeleiden is ook praten, luisteren, vragen, doorvragen en samen overleggen. Je arts is je aanspreekpunt voor al je vragen, je steun en toeverlaat tijdens het afbouwproces.
Heb je goed contact met je arts?
• Kun je goed praten met je arts? Luistert hij/zij goed naar je?
• Heb je vertrouwen in je huisarts?
• Heeft je huisarts voldoende tijd, kennis en ervaring om jou goed te begeleiden?
Is het antwoord op deze vragen ja? Dan zit je goed.
Is het antwoord nee, ga dan naar: Begeleiding: Wat als het misgaat.
Voorbereidingsgesprek
​
Voordat je begint met afbouwen, heb je een uitvoerig gesprek met je arts. Je kunt, afhankelijk van je wensen en/of je persoonlijke (gezondheids)situatie, vragen om een dubbele afspraak. Tijdens het gesprek moet alles aan de orde komen wat belangrijk is tijdens het afbouwen. Maak van tevoren een lijstje van alles wat je wilt bespreken. Bekijk ook onze Puntenlijst voor het Voorbereidingsgesprek, daarin staat alles wat aan de orde moet komen. Deze kun je uitprinten en meenemen - en zelf aanvullen natuurlijk. Dan weet je zeker dat je niets vergeet.
Afbouwdoel
Samen met jou stippelt je arts het afbouwtraject uit. Samen kies je een afbouwdoel. Ga je tot nul afbouwen of ga je naar een lagere dosis ? En hoelang ga je hierover doen?
​
Afspraken
Samen maken jullie afspraken hierover. Dan weet je altijd waar je aan toe bent, en kun je je straks helemaal op het afbouwen gaan concentreren.
"Het afbouwschema moet altijd worden aangepast aan jou, niet andersom!"
Samen een afbouwschema kiezen
Meestal stelt je huisarts een afbouwschema voor.
In het afbouwschema staat precies wanneer je een stapje omlaag gaat met je dosering, en met hoeveel. Voor verschillende situaties zijn verschillende afbouwschema’s.​
Het is heel belangrijk dat jij achter dit afbouwschema staat. Dat het tempo jou haalbaar lijkt en dat je niet het gevoel hebt dat de dosisverlagingen die worden voorgesteld te groot zijn. Wees niet bang om eventuele twijfels met je arts te bespreken. Jij moet het tenslotte gaan doen..!
Zonodig kan het afbouwschema tijdens het afbouwen worden aangepast.
Pas tijdens het afbouwen blijkt immers of het gekozen afbouwschema echt bij jou en je situatie past. Tussentijds aanpassen is heel gebruikelijk; het is geen speciale gunst maar een noodzakelijke aanpassing naar de werkelijke situatie.
Wanneer je akkoord gaat met het afbouwschema, vraag altijd voor de zekerheid of het schema tijdens het afbouwen inderdaad kan worden aangepast.
Op de pagina Afbouwschema hebben we een aantal schema's op een rijtje gezet.
​
Snel of rustig afbouwen
Over het algemeen geldt dat, hoe langer je opiaten hebt gebruikt, en hoe hoger de dosering die je gebruikt, hoe langzamer je gaat afbouwen.
Afbouwen is niet voor iedereen hetzelfde. Hoe zwaar het afbouwen voor jou zal zijn - en welk afbouwschema het meest geschikt voor jou is - hangt af van verschillende bijkomende factoren.
​
Afspraken over contact en ondersteuning
Contact met je arts tijdens het afbouwen is enorm belangrijk.
​
• Spreek met je arts regelmatige contactmomenten af, bijvoorbeeld eens in de week, om te bespreken hoe het gaat met de ontwenningsverschijnselen en eventuele pijnklachten. Van tevoren contactmomenten plannen is prettiger dan steeds wikken en wegen of je de telefoon zult pakken.
• Vraag wie je kunt bellen als je je ‘s avonds of in het weekend niet goed voelt. Of als je plotseling ergens mee zit. Dit moet een arts zijn die toegang heeft tot jouw patiëntendossier.
• Misschien dat je je naasten wilt betrekken bij je afbouwtraject. Vraag of je hen een keer mag meenemen naar je arts. Hoe beter zij begrijpen wat je meemaakt, hoe beter ze je kunnen helpen en ondersteunen.
Samen het juiste moment kiezen
Afbouwen lukt het beste wanneer je in een rustige periode zit. Bij voorkeur bouw je niet af als je ernstige relatieproblemen hebt, in een scheiding zit of in een periode van rouw of verlies.
Bespreek dit met je arts. Afbouwen op een verkeerd moment is extra moeilijk en vergroot de kans dat het misgaat. Dit wil je vermijden. Niet alleen is het zonde van de moeite en de energie die je steekt in het afbouwen. Heb maakt het ook moeilijker om moed te verzamelen voor een volgende afbouwpoging.
Ook voor het lichaam moet het een rustige periode zijn. Bijvoorbeeld een griepprik of vaccinatie moet vóór of na het afbouwen gegeven worden. Niet tijdens, want door de bijwerkingen van een vaccin of prik kun je je extra ziek voelen.
Staat er een operatie/medische ingreep voor de deur waarvoor je straks ook weer opiaten voorgeschreven krijgt? Stel het afbouwen dan uit totdat deze ingreep achter de rug is, anders moet je twee keer afbouwen. Ook dit is nodeloos onrustig en belastend voor het lichaam.
Wees een mondige patiënt!
Heb vertrouwen in je arts, maar laat niet alles aan je arts over. Het is verstandig om ook zelf goed op de hoogte te zijn van wat het afbouwen van opiaten inhoudt en wat je kunt verwachten. Dit kun je bijvoorbeeld door de informatie op deze site goed te lezen.​
​
-
Informeer jezelf van tevoren! Als je aan het ontwennen bent, is het lastig om helder na te denken. Dan is het fijn wanneer je alles voor jezelf op een rijtje hebt.
-
Informatie helpt je om beter in te schatten of alles goed gaat met het afbouwen, of dat je aan de bel moet trekken. Informatie maakt je een betere gesprekspartner voor je arts.
-
Als je het gevoel hebt dat het afbouwen te snel gaat, of dat je teveel last hebt van ontwenningsverschijnselen, geef dat dan duidelijk aan. Houd zo nodig voet bij stuk en laat je niet afschepen.
-
Jouw arts moet je serieus nemen; jij bent de enige die voelt wat er in jouw lichaam gebeurt.
Wat kun je doen als...
Soms weet een arts niet goed hoe hij/ zij jou het beste kan begeleiden en heeft hij/zij zelf advies nodig.
-
Heb je een goede band met je huisarts en wil je graag dat hij/ zij jou blijft begeleiden, vraag je huisarts dan om intercollegiaal contact aan te vragen met een verslavingsarts. De verslavingsarts kan je huisarts adviseren hoe jij het beste kunt afbouwen. Intercollegiaal overleg is niet vreemd of ongewoon; artsen doen het regelmatig.
-
Twijfel je om een andere reden? Opiaten Afbouwen ontvangt regelmatig vragen van mensen die op één of andere manier zijn vastgelopen in het contact met hun arts/ begeleider. We hebben een aantal situaties en mogelijke oplossingen voor je op een rijtje gezet. Ga naar Begeleiding: Wat als het mis gaat.
Toch liever naar de verslavingszorg..?
Wil je een intensievere, meer persoonlijke begeleiding tijdens het afbouwen dan jouw huisarts je kan bieden? Vraag dan om een doorverwijzing voor een (ambulant) traject bij de verslavingszorg.
Je arts zal dit geen enkel probleem vinden. Het doel is dat jouw afbouwtraject goed en succesvol verloopt, en je arts zal je zeker steunen.
​
​
​
Steun, herkenning, erkenning
De besloten Facebookgroep Opiaten Afbouwen is een veilige plek waar je andere kunt ontmoeten die, net als jij, bezig zijn met afbouwen. In een warme, vriendelijke sfeer wordt informatie uitgewisseld en ervaringen gedeeld.
​
Naar de Facebookgroep Opiaten Afbouwen