.png){kind=small}
Medicatie tegen ontwenningsverschijnselen
Er zijn verschillende medicijnen die kunnen helpen om de ontwenningsverschijnselen te verminderen tijdens het afbouwen.
Maar bij extreme ontwenningsverschijnselen die veroorzaakt zijn doordat het afbouwtempo te hoog ligt is deze medicatie veel minder effectief. Daarom is het belangrijk dat er, wanneer je medicatie voorgeschreven krijgt, ook gekeken wordt of het afbouwtempo niet te hoog ligt.
Als je huisarts of behandelaar weinig verstand heeft van het gebruik van medicatie bij ontwenningsverschijnselen, dan kan hij/zij informatie inwinnen bij de verslavingszorg via een intercollegiaal consult. ​​​
Clonidine
Clonidine kan ontwenningsverschijnselen verzachten, rusteloze benen verminderen en de slaap verbeteren; soms heeft het een gunstig effect op pijnklachten.
Tijdens opiaatontwenning wordt er teveel van de neurotransmitter noradrenaline afgegeven. Dit leidt tot ontwenningsverschijnselen.
​Clonidine remt de hoeveelheid noradrenaline: daardoor worden de ontwenningsverschijnselen minder.
​
Clonidine kan kortdurend worden gebruikt, bijvoorbeeld na een afbouwstap of wanneer je volledig bent afgebouwd en nog steeds veel ontwenning ervaart.
​​​
Er zijn ook risico’s verbonden aan het gebruik van clonidine, onder andere bloeddrukdaling, duizeligheid, flauwvallen en sufheid. Bij langdurig gebruik kan het verslavend werken omdat het de werking van opiaten versterkt.
​
Clonidine is oorspronkelijk een bloeddrukverlager, vandaar dat niet iedereen clonidine mag gebruiken. Tijdens het gebruik van clonidine moet de bloeddruk goed in de gaten gehouden worden.
​
Clonidine wordt ook voorgeschreven bij overgangsklachten, opvliegers en als ADHD-medicatie bij jongeren.
www.farmacotherapeutischkompas.nl/bladeren/preparaatteksten/c/clonidine#indicaties​​​​
Oxazepam en andere 'pammetjes'
Ook oxazepam, diazepam en lorazepam worden gebruikt om ontwenningsverschijnselen te verminderen. Een paar dagen oxazepam kan geen kwaad, maar gebruik het met mate. Voor je het weet heb je de ene verslaving ingeruild voor de andere.
Maar laat dit je niet weerhouden om deze middelen te gebruiken. Het zijn waardevolle hulpmiddelen bij het afbouwen, mits je het niet langer gebruikt dan een dag of twee, drie. Na een pauze van een dag kun je het opnieuw gebruiken. Maar zorg dat je er bijtijds mee stopt; gebruik het niet langer dan strikt noodzakelijk.
​
Als je deze middelen gebruikt, wees dan voorzichtig op straat. Omdat je niet snel kunt reageren (ook al besef je dat misschien niet) kun je in gevaarlijke situaties terecht komen.
​
Wees ook thuis voorzichtig. Kijk uit voor vallen, vooral wanneer je uit bad of onder de hete douche vandaan stapt, of wanneer je onder de douche staat.​​​​​​​
Slaapmiddelen
Als je twee, drie nachten niet geslapen hebt, vraag dan aan je arts een slaapmiddel als zopiclon of dormicum.​ Een slaapmiddel is geen overbodige 'luxe', want te lang niet slapen tijdens het afbouwen is niet goed voor het lichaam.
Als het slaapmiddel niet werkt, vraag je arts dan om een hogere dosering. Nogmaals: je hebt je slaap echt nodig. Bovendien helpt slapen tegen de pijn van het afbouwen.
Ook voor slaapmiddelen geldt: gebruik ze zo min mogelijk en alleen als het noodzakelijk is.​​ Gebruik een slaapmiddel nooit meer dan twee nachten achter elkaar. Daarna las je een pauze in; zo nodig kun je het dan opnieuw gebruiken. Maar stop zo snel mogelijk!​​​​
Amitriptyline
Dit is een antidepressivum dat kan helpen bij het slapen. Wanneer je ernstige ontwenningsverschijnselen hebt, zal het niet altijd helpen, maar misschien dat je je toch wat beter voelt. Als het niets doet, stop er dan weer mee.
Medicatie helpt niet tegen de gevolgen van
te snel afbouwen !
Pramipexol
Pramipexol wordt gebruikt bij de ziekte van Parkinson en bij rusteloze benen (restless legs). Ook bij rusteloze benen tijdens het afbouwen van opiaten kan het effectief zijn. De dosering die gegeven wordt is veel lager dan bij de ziekte van Parkinson.​​
​
Dit medicijn is bekend bij de huisarts; hij/zij zal weten of het voor jou voorgeschreven kan worden.​
Valeriaan kan je helpen bij het slapen en magnesium helpt tegen krampen.
Je kunt het kopen bij de drogist. Verwacht geen wonderen, maar deze middelen doen zeker wel iets, vooral naarmate je verder komt met het afbouwen en in de periode daarna.
Tegen koude rillingen kun je een elektrische deken proberen, een warme föhn, warme thee, warme pap, een warm bad of een warme douche.
​
Verder: veel drinken, vitamines, magnesiumpillen tegen de krampen, magnesiumolie om je benen mee in te smeren.
Om slapeloze nachten en ellendige dagen door te komen is er TV, Netflix, Youtube, muziek, meditatie als je dat kunt opbrengen. Alles wat jou helpt om de tijd door te komen is goed.
​
Een waslijn om je doorweekte kleding te laten drogen, als je zoveel zweet dat er toch niet tegenop te wassen valt. Maak het jezelf gemakkelijk.
​
Zoek steun bij vrienden, familie... Of juist niet. Doe wat jij het fijnste vindt en onthoud: dit gaat voorbij...
Ontwenningsverschijnselen 'meten'​
De OASE Ervaringsmonitor is een lijst van ontwenningsverschijnselen, waarop je per dag kunt invullen hoeveel last je hebt van bepaalde verschijnselen tijdens het afbouwen.
De lijst kun je meenemen naar je behandelaar om de eventuele noodzaak voor medicatie te bespreken en de volgende afbouwstap.
Ook voor jezelf is het handig om de Ervaringsmonitor in te vullen; op de lange termijn geeft het een goed overzicht van hoe je het afbouwen ervaren hebt.
​​​
De OASE Ervaringsmonitor is ontwikkeld door ervaringsdeskundigen om op een makkelijke manier een overzicht te maken van de ontwenningsverschijnselen die je ervaart.