top of page

DOSSIER Afbouwzorg Nederland 

Zo ervaren mensen hun afbouwtraject

De verhalen in dit dossier zijn afkomstig van mensen die deelnamen aan het Onderzoek Afbouwzorg Nederland. 

​

Je ziet de Top 4 van de problemen die het vaakst werden genoemd door respondenten aan het Onderzoek Afbouwzorg Nederland.

1.  Extreme ontwenningsverschijnselen

Van de 164 respondenten geven 93 mensen aan extreme ontwenningsverschijnselen te hebben ervaren tijdens het afbouwen.

Te snel minderen fentanyl

“Ik gebruikte 75mcg langwerkende fentanylpleisters. Na een zware operatie waarbij zenuwschade was ontstaan besloot een vervangend arts de dosering te verlagen van 75mcg naar 50mcg. Er werd verder geen woord aan vuil gemaakt, ik moest het zelf maar uitzoeken.

Toen begon het afkicken. Ik dacht dat ik dood ging en dat scheelde ook echt niet veel.”

Vrouw met grijs haar

Te snel stoppen fentanyl, met extreme gevolgen

"De dokter stelde een afbouwschema voor, dat was in 3 weken van 37.5 mcg fentanyl pleister naar nul. Het eindigde met een ziekenhuisopname  vanwege extreem zware ontwenningsverschijnselen. Ik was op dat moment al 6 of zeven dagen wakker. Ik kon niet eens meer praten, ik was dood en doodziek. Voor mij hoefde het leven echt niet meer."

Jonge man

In vier dagen van 50 mg oxycodon naar nul

Nadine gebruikte vijf maanden oxycodon. Van haar nieuwe huisarts moest ze in vier dagen tijd  ‘afbouwen’ van 50 mg oxycodon per dag naar nul. Een verslavingsarts bood de huisarts advies aan over een rustiger afbouwtraject. Maar dit aanbod werd geweigerd: de opiaten moesten ogenblikkelijk gestopt worden, liefst per direct. Nadine belandde doodziek op de Eerste Hulp; de dienstdoende arts was zo geschokt dat hij een klacht indiende tegen Nadine's huisarts.

jonge vrouw

2  Onvoldoende begeleiding/steun tijdens het afbouwen

Van de 164 respondenten geven 91 mensen onvoldoende steun/begeleiding te hebben gehad tijdens het afbouwen.

Oxycodon: cold turkey via de huisarts

'Ik gebruik al twee jaar 50 mg oxycodon per dag. Maar nu stopt mijn huisarts abrupt met voorschrijven. Afbouwen vindt ze niet nodig, ik kan gewoon stoppen, want die ‘spookverhalen’ over afkickverschijnselen kloppen niet.

Als ik veel pijn heb, mag ik Naproxen gebruiken, maar voor oxycodon worden geen herhaalrecepten meer uitgeschreven. Ik heb nog voor 5 dagen oxycodon in huis... Ik weet echt niet wat ik nu moet beginnen.' 

Man met handen voor het gezicht

Na een jaar moest ik abrupt stoppen, zonder afbouwen

"Toen mijn dochtertje werd geboren kreeg ik van mijn huisarts tramadol omdat ik veel pijn had vanwege
complicaties. In de periode daarna bleef hij het gewoon  voorschrijven. 

Maar na een jaar was het in één keer afgelopen. Hij schreef niets meer voor. Ik moest abrupt stoppen, van 4 pillen van 50 mg naar nul, zonder afbouwen. Ik had al direct afkickverschijnselen. Zware hoofdpijn, onrustig en zweten. Toen ben ik gaan kopen op de zwarte markt."

moeder en dochter met suikerspin

'Op de zwarte markt hebben ze alles',
zei mijn huisarts

Britt heeft een verbrijzelde schouder. Maar vanwege haar verslavingsverleden krijgt ze geen pijnstillende medicatie van haar huisarts. NSAID’s mag ze niet gebruiken vanwege een maagverkleining.

“Toen ik zei dat ik echt medicatie nodig had, zei hij: “Op de zwarte markt hebben ze alles, dan ga je daar maar naar toe. Ik wens je veel succes.” Dat waren zijn letterlijke woorden. Hij stuurde me min of meer lachend de deur uit.
 

Sindsdien is het contact totaal verstoord. Het vertrouwen is weg. Het lijkt wel of hij er plezier in schept om mij te pesten."

Jonge vrouw met handen voor het gezicht

In één keer van 100 mg naar 60 mg oxycodon

“Ik vertelde eerlijk aan mijn huisarts dat ik oxycodon bijkocht op de zwarte markt omdat de medicatie die hij voorschreef niet genoeg was tegen de pijn die ik had. Ik vroeg of hij mij wilde helpen met afbouwen.

Ik zat op 100 mg, maar hij wilde maar 60 mg per dag voorschrijven en die moest wekelijks met 5 mg naar beneden. Ik hield het niet vol.

 

De huisarts zei, als het niet lukt op deze manier, dan stop ik direct alle medicatie, zet je op de wachtlijst voor de verslavingszorg en ondertussen moet je zelf zorgen voor je medicatie.

 

Ik vroeg om medicatie om de ontwenningsverschijnselen
te verzachten, maar hij zei: nee, zulke medicatie bestaat niet.”

Jonge vrouw met handen voor het gezicht

3  Gebrek aan deskundigheid bij de arts

Van de 164 respondenten geven 76 mensen aan extreme ontwenningsverschijnselen te hebben ervaren tijdens het afbouwen.

Een totaal mislukt afbouwtraject


Afbouwen zonder  begeleiding cq. kennis van zaken van de huisarts: alles wat fout kon gaan ging fout. "Ik sprong door het huis als een aap met vlooien, ik zuchtte en kermde  van ellende. Ik kon geen seconde stil zitten. Totale wanhoop. Mijn huisarts was heel meelevend, maar kennis over afbouwen van opiaten had ze niet. Ondanks dat ze al minstens 25 jaar huisarts is. Het was de hel."

Vrouw op de rug gezien, in oranje en rood

Te snel minderen fentanyl

“Ik gebruikte 75mcg langwerkende fentanylpleisters. Na een zware operatie waarbij zenuwschade was ontstaan besloot een vervangend arts de dosering te verlagen van 75mcg naar 50mcg. Er werd verder geen woord aan vuil gemaakt, ik moest het zelf maar uitzoeken.

Toen begon het afkicken. Ik dacht dat ik dood ging en dat scheelde ook echt niet veel.”

Vrouw met grijs haar

Te snel stoppen fentanyl, met extreme gevolgen

"De dokter stelde een afbouwschema voor, dat was in 3 weken van 37.5 mcg fentanyl pleister naar nul. Het eindigde met een ziekenhuisopname  vanwege extreem zware ontwenningsverschijnselen. Ik was op dat moment al 6 of zeven dagen wakker. Ik kon niet eens meer praten, ik was dood en doodziek. Voor mij hoefde het leven echt niet meer."

Jonge man

Oxycodon...  in plaats van een MRI

"Ik had langdurig veel pijn. Toen ik vroeg om een MRI, schreef de huisarts oxycodon voor, zonder rekening te houden met mijn verslavingsverleden.

​

Vervolgens werd ik door zowel de huisarts als de apotheker behandeld als een junk; ik kreeg voortdurend te horen dat ik moest stoppen. Als ik dan vroeg hoe, zeiden ze: met een afbouwschema. Maar dat afbouwschema heb ik nooit gekregen."

vrouw met handen voor gezicht

DOSSIER Onkunde, stigmatisering, wreedheid

Er zijn huisartsen (uit onkunde of uit wreedheid?) patiënten veel te snel laten afbouwen.

Sommige huisartsen weigeren een intercollegiaal consult aan te vragen met de verslavingszorg, terwijl de patiënt duidelijk aangeeft dat het niet goed gaat met het afbouwen.

​

Stigmatisering speelt hierbij vaak een rol.

In vier dagen van 50 mg oxycodon naar nul

Onkunde, wreedheid

Nadine kreeg van haar nieuwe huisarts te horen dat haar medicatie per direct zou worden gestopt: in vier dagen tijd moest ze ‘afbouwen’ van 50 mg oxycodon per dag naar nul. Nadine eindigde bij de spoedeisende hulp. 

De dienstdoende arts heeft een klacht ingediend tegen Nadine’s nieuwe huisarts: Nadine is bekend met epilepsie en had gemakkelijk een aanval kunnen krijgen door te snel afbouwen.

external-file_edited.jpg

Oxycodon: cold turkey via de huisarts 

Onkunde , wreedheid, stigmatisering

Na twee jaar 50 mg oxycodon per dag te hebben voorgeschreven, stopt mijn huisarts abrupt met voorschrijven. Afbouwen vindt ze niet nodig, ik kan gewoon stoppen, want die ‘spookverhalen’ over afkickverschijnselen kloppen niet.

Als ik veel pijn heb, mag ik naproxen gebruiken. “Je komt over als een junk….”

hands covering_edited_edited.png

"Medicatie tegen ontwenningsverschijnselen bestaat niet"

Onkunde , wreedheid, stigmatisering

​​

“Ik vertelde eerlijk aan mijn huisarts dat ik AL HOE LANG oxycodon kocht op de zwarte markt en vroeg of hij mij wilde helpen met afbouwen.

 

Ik gebruikte 100 mg, maar hij wilde maar 60 mg per dag voorschrijven. Die 60 mg ging wekelijks met 5mg naar beneden. Dat was heel zwaar.

 

De huisarts zei, als het niet lukt op deze manier, dan stop ik direct alle medicatie, zet je op de wachtlijst voor de verslavingszorg (6 maanden) en ondertussen moet je zelf zorgen voor je medicatie.

 

Ik vroeg om medicatie om de ontwenningsverschijnselen te verzachten, maar hij zei: nee, zulke medicatie bestaat niet.”

katsiaryna-endruszkiewicz-VuqwbW1zdXE-un
Stigmatisering

4.  Niet respectvol behandeld door je arts

​

Van de 164 respondenten geven 40 mensen niet respectvol te zijn behandeld door hun arts/begeleider tijdens het afbouwen.

Vrouw op de rug gezien, aan zee

De verslavingszorg is zonde van het geld
voor "mensen zoals jij..."

Mijn huisarts noemt mij een verslaafde. Ik zit in de slachtofferrol en ik kost de samenleving geld. Ze wil me met moeite doorverwijzen naar de verslavingszorg, maar eigenlijk vindt ze dat zonde van het geld voor 'mensen als ik'. 

Knappe vrouw, Junk Opiaatgebruiker.png

Behandeld als junk omdat ik oxycodon gebruik

​

Ik word door mijn apotheker regelmatig in een onderdanige, afhankelijke positie gedrukt. Net alsof hij wil laten zien dat hij degene is die bepaalt wat ik wel of niet mee krijg. Zodat ik goed begrijp dat hij me in de tang heeft. Zoals hij ooit zei: ‘Tja, ik ben natuurlijk toch jouw dealer…’ Ik voel dit als een raar soort machtsvertoon.

Jonge vrouw

'Kopen op de zwarte markt ? Dat moet je zelf weten,' zei de huisarts

“Omdat ik erg veel pijn had, vroeg ik mijn huisarts om extra medicatie.
‘Ik ben je dealer niet,’ antwoordde de huisarts - die mij al vanaf mijn 23e (7 jaar) oxycodon voorschreef.

Ik vroeg: ‘Wat moet ik dan doen? Moet ik het soms gaan kopen op de zwarte markt?’ Antwoord: 'Dat moet je zelf weten.'

Onderzoek Afbouwzorg in Nederland

Belangenorganisatie Opiaten Afbouwen doet onderzoek naar de ervaringen van mensen die onder begeleiding van de huisarts, apotheek, pijnarts of verslavingszorg willen stoppen met oxycodon, fentanyl, morfine of tramadol. De naam van het onderzoek is Onderzoek Afbouwzorg in Nederland. Er zijn inmiddels twee onderzoeksronden geweest,
 

De Eerste  Onderzoeksronde had 37 respondenten.
Bekijk hier de uitslag.

​

De Tweede Onderzoeksronde is inmiddels door 164 mensen ingevuld. Binnenkort volgt de link naar de uitslag van de Tweede Onderzoeksronde.

De Derde Onderzoeksronde gaat in april 2025 van start.

Logo Belangenorganisatie OPIATEN AFBOUWEN
bottom of page