.png){kind=small}
Oxycodon afbouwen met de combinatie methode:
langwerkende oxycodon en vloeistof
Inleiding
Oxycodon afbouwen is lastig, omdat je vastzit aan bestaande doseringen.
Daarmee is het haast niet te doen om geleidelijk af te bouwen. Ook de laagste doseringen zijn daarvoor te hoog.
Langwerkend: 5 mg milligram (werkt ongeveer 12 uur)
Kortwerkend: 5 mg (werkt ongeveer 6 uur)
Oxycodon vloeistof: (werkt 4 tot 6 uur)
Afbouwen vanaf een hoge dosering
Zolang je nog boven de 20 mg zit, is voor de meeste mensen het afbouwen redelijk te doen met tabletten/capsules.
Maar komt de 15 mg in zicht, dan wordt het al lastiger.
De echt kritieke fase begint bij oxycodon rond de 10 mg (dagdosis) en wordt
zeer duidelijk onder de 5 mg.
Daar zie je dat:
· receptoren veel gevoeliger reageren
· kleine stapjes ineens een heel groot effect hebben
· je steeds meer last krijgt van ontwenningsklachten die ook steeds langer aanhouden.
Een mogelijkheid om verder af te bouwen is de combinatiemethode*.
Met de combinatiemethode kun je oxycodon afbouwen in ministapjes, afgestemd op wat je lichaam aankan.
​
De combinatiemethode is ontwikkeld door ervaringsdeskundigen.
Ze maakt het mogelijk om, ondanks het ontbreken van bruikbare standaard doseringen, toch met hele kleine stapjes af te bouwen.
​
Wat is de combinatiemethode?
De combinatiemethode betekent afbouwen met een combinatie van::
• langwerkende oxycodon (tabletten of capsules)
en
• oxycodon in vloeibare vorm.
​
Met deze methode kun je vanaf elke startdosering langwerkende oxycodon afbouwen in zeer kleine, gecontroleerde stapjes.
Wanneer stap je over op de combinatiemethode?
Daar is geen vast moment voor. Het juiste moment hangt af van hoe je lichaam reageert tijdens het afbouwen.
Zolang minderen met de bestaande doseringen nog goed te doen is, kun je daarmee doorgaan.
Maar zodra je merkt dat verdere verlagingen problemen geven — bijvoorbeeld doordat de stappen te groot worden en je krijgt last van ontwenningsverschijnselen — is dat het moment om over te stappen op de combinatiemethode.
De combinatiemethode brengt wat extra rompslomp met zich mee, maar het geeft je wel de mogelijkheid om met kleinere, beter te verdragen stappen af te bouwen.
De Combinatiemethode Afbouwen Oxycodon - in het kort
Je blijft je gebruikelijke langwerkende medicatie doorslikken, maar je vervangt telkens een tablet/capsule van 5 mg langwerkende oxycodon door vloeistof, en daar ga je mee afbouwen.
Je bouwt af met mini-stapjes van 1 of 0,5 ml.
• Je kunt eerst het blokje van 5 mg afbouwen van de ochtenddosering, en daarna, bij de volgende afbouwstap, zo'n zelfde blokje van de avonddosering.
• Je kunt ook eerst 3 mg afbouwenvan de ochtenddosering, of 2 mg, en dan hetzelfde doen bij de avonddosering.
• Je kunt ook tegelijkertijd je ochtend- en je avonddosis afbouwen, zodat het mooi gelijk opgaat.
Dit is een hele korte uitleg; als je precies wilt weten hoe afbouwen met de combinatiemethode precies werkt: lees verder en bekijk de voorbeelden!
> Afbouwen vanaf een lage dosering
De eerste stap: een gesprek met je arts
Stel, je wilt de combinatiemethode proberen. Stap één is om dit te bespreken met je arts.
Jouw arts kent de combinatiemethode niet, want deze methode is helemaal nieuw, dus je zult moeten uitleggen hoe het werkt.
​
Tip: print deze pagina uit en neem deze mee naar de afspraak, of stuur je arts de link naar deze pagina.
Wat heb je nodig om te starten
1. Langwerkende oxycodon tabletten/capsules in verschillende sterktes
Vraag je arts om een zodanige combinatie van verschillende sterktes langwerkende oxycodon, dat je er telkens 5 mg af kunt halen.
2. Verdunde oxycodon vloeistof (1 ml = 1 mg)
Vraag je arts om een recept voor verdunde oxycodon vloeistof. Verdunning is noodzakelijk, omdat deze vloeistof van oorsprong zeer sterk is (1 ml bevat 2,5 mg oxycodon). Daarmee kun je niet afbouwen. De apotheek kan de vloeistof voor jou verdunnen.
3. Een 1 ml plastic doseerspuitje zonder naald (verkrijgbaar bij de apotheek).
Daarmee kun je de vloeistof heel precies afmeten, zelfs 0,25 ml is goed te doen.
​
4. Een schriftje waarin je iedere afbouwstap bijhoudt.
Tijdens het afbouwen werk je met kleine hoeveelheden en een vergissing is snel gemaakt. Het helpt je om overzicht te houden en fouten te voorkomen.
Je noteert steeds: datum, de nieuwe dosis en hoe je je voelt.
Zo bewaar je altijd het overzicht.
Het schriftje is ook handig om mee te nemen naar je arts.
De kritieke fase bij het afbouwen van oxycodon
Voordat je begint met afbouwen is het belangrijk dat je iets weet over de kritieke fase bij het afbouwen van oxycodon.
De kritieke fase is het punt waarop het lichaam plotseling veel sterker reageert op een dosisverlaging.
Bij oxycodon begint deze fase tussen de 20 en 10 mg per dag.
Onder de 5 mg zit je er middenin.
De receptoren zijn dan zo gewend geraakt aan oxycodon, dat zelfs kleine afbouwstapjes flinke klachten kunnen geven.
​
In het begin van het afbouwen kunnen de receptoren veranderingen nog redelijk opvangen. Je merkt wel iets, maar vaak is het te doen.
Zodra je het kritieke punt nadert, kunnen zelfs kleine verlagingen grote effecten hebben. Dit merk je als ontwenningsverschijnselen.
“Even doorzetten” werkt dan meestal niet meer.
​
Vanaf dit punt is het belangrijk om je afbouwstappen kleiner te maken. Soms nóg kleiner. Daar moeten het echte ministapjes worden van 1 of 0.5 ml.
Dat betekent dat het afbouwen langer kan duren, maar wel rustiger verloopt.
​
Hoe snel of langzaam je afbouwt, is een persoonlijke keuze.
Maar: hoe langer je oxycodon hebt gebruikt, hoe belangrijker het is om langzaam af te bouwen.
Alleen zo geef je het lichaam de tijd om zich aan te passen aan de nieuwe situatie.
Voorbereiding van de eerste afbouwstap
• Wat je eerst gaat doen is één slikmoment van 5 mg langwerkende oxycodon vervangen door 5 ml oxycodon vloeistof.
• De rest van de medicatie (minus 5 mg!) blijf je zoals normaal innemen.
• De 5 ml vloeistof deel te op in twee porties van elk 2.5 ml.
Die verdeel je over die periode van 12 uur, zodat er de hele tijd wat oxycodon aanwezig is in je lichaam.
Neem een week de tijd om te wennen aan dit nieuwe systeem.
Voel je je er niet goed bij, verdeel de 5 ml dan over drie slikmomenten.
Als je denkt dat je er klaar voor bent, en je lichaam is in balans,
dan pas ga je beginnen met afbouwen.
Afbouwen vanaf een lage of hogere dosering
We maken onderscheid tussen afbouwen vanaf een relatief hoge dosering en langdurig gebruik en afbouwen vanaf een relatief lage dosering.
Het verschil zit in hoe groot de afbouwstapjes zijn en hoeveel tijd ertussen zet.
Afbouwen Met de Combinatiemethode
vanaf een lage dosering
Bij alle doseringen onder de 10 mg zit je in de kritieke fase van het afbouwen.
Dat betekent dat je lichaam zeer gevoelig reageert op verlagingen en dat je extra langzaam en voorzichtig te werk moet gaan.
​
Stel: je gebruikt 2 × 5 mg oxycodon langwerkend,
één keer ’s ochtends en één keer ’s avonds.
Je vervangt nu één slikmoment (bijvoorbeeld de ochtenddosering van 5 mg langwerkend) door 5 ml oxycodon vloeistof.
De andere dosering (tablet 5 mg langwerkend) blijf je gewoon gebruiken.
Denk eraan dat je eerst een week de tijd neemt om je lichaam te laten wennen aan de nieuwe situatie met de druppels.
Minderen
Omdat je al zo dicht bij de nul zit zit is het verstandig om kleine stappen te maken.
Je gaat minderen met kleine stapjes van met 0,5 ml (ongeveer 5%).
-
Neem na elke stap minstens twee weken, liever drie weken de tijd, om te voelen wat dit met je lichaam doet.
Alleen als je je stabiel voelt en je lichaam tot rust is gekomen, kun je nog zo’n stapje omlaag gaan.
Hoe lang ga je hiermee door?
Meestal kun je hooguit één of twee stapjes achter elkaar doen.
Daarna is het verstandig om nu het andere slikmoment om te zetten naar vloeistof en daar dezelfde stappen te volgen als hierboven.
​
Wanneer beide momenten gelijk zijn getrokken, ga je weer terug naar het eerste afbouwmoment en minder je daar opnieuw één of twee stapjes.
​
Zo wissel je de slikmomenten af en ga je stap voor stap verder met afbouwen.
​
Blijf luisteren naar je lichaam!
Mocht je het minderen te zwaar, te moeilijk vinden, vraag dan je apotheek om de oxycodon nog verder te verdunnen.
Bijvoorbeeld: de apotheek kan ook een verdunning maken waarin 1 ml vloeistof gelijk staat aan een 1/2 ml oxycodon.
Daarmee kun je met nog kleinere stapjes afbouwen.
Afbouwen met de Combinatiemethode
vanaf een hogere dosering
Zit je op een dosis van 20 mg langwerkend per dag, dan zit je nog nèt niet in de meest kritieke fase van het afbouwen, maar je nadert die wel.
Wees daarom niet te overmoedig.
​​
Je begint met één tablet/capsule langwerkende oxycodon 5 mg te vervangen door 5 ml oxycodonvloeistof.
De rest van je medicatie blijf je gewoon innemen, op de gebruikelijke tijden.
Deze 5 ml vloeibaar ga je vervolgens voorzichtig afbouwen, in stapjes van 1 ml tegelijk.
​
• Wanneer ga je verder omlaag
Je kunt proberen om eens per week een volgende stap te zetten. Lukt dat niet, maak er dan twee weken van.
• De volgende afbouwstap
Wanneer je lichaam tot rust is gekomen en je je klaar voelt voor de volgende stap, kun je die stap zetten.
​
Bepaal voor jezelf of je in stapjes de hele 5 ml wilt afbouwen, of dat je na een paar stapjes verder wilt gaan met afbouwen bij het andere slikmoment.
Het beste is om het afbouwen te verspreiden over de twee slikmomenten; Voor je lichaam is dit rustiger en gelijkmatiger en het vermindert de kans op tussentijdse ontwenning (interdose withdrawal).
Als je het aandurft, kun je ook twee slikmomenten tegelijk vervangen en afbouwen, zodat het minderen gelijk oploopt.
Neem daarbij steeds rustig de tijd om te voelen wat dit met je lichaam doet.
Als je de kritieke fase bereikt
Bij het afbouwen van oxycodon begint de kritieke fase meestal onder de 10 mg totaal per dag. Het exacte moment is bij iedereen verschillend.
Daarom is het heel erg belangrijk dat je zelf in de gaten houdt wanneer je lichaam anders gaat reageren op de afbouwstappen.
Zolang het afbouwen nog redelijk te doen is, kun je doorgaan volgens de stappen die hierboven zijn beschreven.
​​
Merk je dat je lichaam begin te protesteren - bijvoorbeeld doordat je meer last krijgt van ontwenningsklachten of het herstel na een afbouwstap e langer duurt — dan is het belangrijk om direct je afbouwtempo aan te passen.
​
Liever iets te vroeg afremmen dan te laat.
​
​
Liefst al vóór de kritieke fase: afbouwen met 0,5 ml
Zodra je merkt dat je lichaam begint te protesteren, ga dan verder met het afbouwen volgens het hoofdstuk Afbouwen vanaf een lage dosering.
Je mindert niet langer met 1 ml, maar met 0.5 ml en het tempo gaat een stuk omlaag.
Lees de uitleg goed door.
En verder...?
Verder is het een kwestie van uitproberen!
Deze methode is gebaseerd op logisch denken en praktijkervaring.
Maar het is aan jou om te ontdekken hoe dit voor jou werkt.
Dit afbouwtraject vraagt tijd
Je ziet het goed: dit schema duurt lang. Als je 2 x 5 mg langwerkende oxycodon volgens dit schema afbouwt kost het je ongeveer 4-6 maanden.
Wil je dat? Dat is aan jou. Misschien denk je dat je het sneller kan. Wie weet, lukt dat.
Dit combinatieschema is ontworpen om het afbouwen zo rustig mogelijk te maken. Maar de methode kun je natuurlijk gebruiken hoe je zelf wilt. Uiteindelijk is afbouwen voor iedereen anders.
Toch benadrukken we dat het echt niet vreemd is om lang te doen over het afbouwen.
Vergelijk het met hoe lang je het middel gebruikt hebt, en zie het in die verhouding. Misschien lijkt het dan al minder lang!
Ook voor mensen die oxycodon kortdurend hebben gebruikt is het niet raar om langzaam af te bouwen. Zeker als je een gevoelig lichaam hebt, en veel last van ontwenningsverschijnselen, is dit een prima methode.
Het kost tijd en aandacht, maar dat betaalt zich terug in rust en minder ontwenningsverschijnselen.
Disclaimer
* De combinatiemethode is geen officiële afbouwmethode, maar gebaseerd op ervaringen uit de praktijk.
Overleg altijd met je arts of apotheker bij het aanpassen van medicatie.