De praktijk wordt schoongeveegd: Zorg krijg ik niet meer, maar wel het label JUNK

Ervaring
4 aug
3 minuten om te lezen

Bijgewerkt op: 28 aug

Sylvia is 68 jaar. Al twee jaar lang werkt ze in haar eigen tempo aan het afbouwen van oxycodon. Ze gebruikt momenteel nog 20 mg voor de nacht — zodat ze een paar uur kan slapen.

Maar dan komt het gesprek met haar huisarts. Die heeft nieuws: per 1 januari 2025 is het beleid in de praktijk aangescherpt.

Twee jaar bezig met afbouwen — en dan dit

“Veel te veel patiënten hier gebruiken oxycodon. Het is hier geen junkenpraktijk,” zei hij. De boodschap was duidelijk: Sylvia moet stoppen, want zij is er zo eentje. Een patiënt met het label 'junk'. Geen nieuw recept, maar meteen stoppen. En dat terwijl ze al zo ver gekomen is met afbouwen.

Sinds mijn nieuwe, jonge huisarts is begonnen de praktijk 'schoon te vegen' zijn veel mensen in paniek.

Behandeld als een klein kind

Sylvia heeft twee dochters en vier kleinzoons. Ze is oma, mantelzorger, en al jarenlang een keurige patiënt die zich altijd aan de afspraken hield. Maar zo voelde het gesprek met haar arts niet.“Ik word als een klein kind behandeld. In mijn dossier staat JUNK, in hoofdletters. Ik heb het met eigen ogen gezien.”

Als 68-jarige krijg je het label JUNK

Zonder overleg, zonder begeleiding, zonder enig plan kreeg ze te horen dat dit haar laatste recept was. Deze 68-jarige, die jarenlang oxycodon op doktersrecept kreeg, moet nu maar eens gaan stoppen en wel direct. Cold turkey dus, ook al is dat medisch onverantwoord.

Niet alleen ik ben de pineut, maar ook anderen die ik ken. Allemaal mensen op leeftijd die al jaren gebruiken

Bang voor de nachten

Sylvia besloot dezelfde dag: dan stop ik nu maar helemaal. Haar grootste angst is het trillen, het zweten, de pijn, het wakker liggen. Maar ze heeft geen keus. Ze gaat sowieso flink ziek worden, want 20 mg oxycodon is niet niks. Als je daar zomaar mee stopt kun je absoluut ontwenningsverschijnselen verwachten.

“Ik weet niet hoe dit gaat verlopen. Ik ben vooral bang voor de nachten.”

Wat overblijft is wanhoop en verdriet. Niet omdat ze wil doorgaan met oxycodon, maar omdat ze zó dichtbij het einddoel is, en dan alsnog gedwongen moeten stoppen. Boem, over en sluiten.

“Na 20 jaar oxycodon op doktersrecept zet mijn huisarts JUNK in mijn dossier. Ik heb het met eigen ogen gezien.”

Kijk naar de mens achter de medicatie

Afbouwen is geen knop die je omzet. Zeker niet bij ouderen. Het vraagt tijd, vertrouwen, samenwerking, en begeleiding. Dit verhaal laat zien hoe een systeem dat beleid boven mensen stelt, patiënten beschadigt — zelfs degenen die al ver zijn gekomen met afbouwen.

Waar zit het stigma in dit verhaal?

• Sylvia werd in haar medisch dossier getypeerd als ‘junk’.

• Haar langdurige, succesvolle afbouw werd niet erkend. • Ze kreeg geen begeleiding meer, alleen afwijzing.

• Haar leeftijd en jarenlange inzet werden volledig genegeerd.

Het stigma zit in het ontmenselijken van iemand die niets anders heeft gedaan dan meewerken aan haar herstel.

Hoe had dit beter gekund?

• In plaats van abrupt stoppen, had Sylvia een afbouwtraject op maat verdiend, mét volledige begeleiding. • Haar huisarts had haar vertrouwen en inzet moeten erkennen. • De term ‘junk’ hoort niet thuis in een medisch dossier. Het woord is kwetsend, stigmatiserend en onprofessioneel. Dit gaat niet alleen over stigmatisering, maar ook over het willens en wetens inzetten van een zwaar en onnodig belastend afbouwtraject.