Leven met pijn en onbegrip: mijn verborgen strijd

Ervaring
28 sep
3 minuten om te lezen

Mijn ervaring met opiaten en chronische pijn

Ik ben Sterre. Ik gebruik al jaren opioïden wegens een chronische ziekte, die bij mij werd vastgesteld op mijn 19e. Inmiddels ben ik 49 en heb ik veel behandelingen en operaties achter de rug. Ook mijn medicatiegebruik wisselde in de loop der jaren. Het afgelopen jaar was zwaar door operaties en pijn, maar gelukkig verliep het gebruik van mijn pijnmedicatie zonder problemen. Totdat er opeens een situatie ontstond die alles veranderde en waarbij ik voor het eerst echt het stigma bij opioïdengebruik ervoer. Ik veranderde van pijnpatiënt in gebruiker van opiaten en simpelweg vragen om mijn medicatie leverde mij een stigma op.

Een misverstand dat groot werd

Donderdagochtend bestelde ik mijn medicijnen. Normaal gesproken liggen ze dezelfde middag in mijn locker, maar dit keer niet. Vrijdag opnieuw geprobeerd, weer niets. Maandagochtend belde ik opnieuw in, maar mijn medicatie bleef uit.

Uiteindelijk belde ik mijn huisarts. Ik kreeg niet mijn eigen arts te spreken, maar een collega. Volgens het systeem had ik nog medicijnen in huis. Ik probeerde uit te leggen dat ik al zonder zat – met pijn en ontwenningsverschijnselen tot gevolg. Het werd een welles-nietes gesprek.

Pijnpatiënt→ opiaten→ stigma

Ik merkte irritatie bij mezelf en zei dat ik liever een telefoontje had gehad als er inderdaad twijfel was geweest, dan drie dagen genegeerd te worden en alsnog geen recept te krijgen.

Want nu voelde het alsof ik als verslaafde of “junk” werd behandeld, terwijl ik mijn pijnstilling strikt volgens voorschrift gebruik. Ze bood haar verontschuldigen aan, maar bleef stug volhouden dat het systeem toch echt aangaf dat ik nog medicatie in huis moest hebben. Ik werd er een beetje moedeloos van. Ondanks de verontschuldigingen van de huisarts bleef ik het gevoel houden dat ze mij niet geloofde. Toen het gesprek beëindigd was, belde ik naar de apotheek. Het meisje dat ik aan de lijn kreeg zei, de apotheker wil je spreken. Ik dacht, wat nu weer...?

Een fout van de apotheek

Maar de apotheker was heel aardig, vroeg hoe het ging met de afbouw van mijn neusspray en vroeg me waarom ze nog 1 flacon met 40 doseringen achter hadden staan. Wat bleek...? Ze waren vergeten mij die flacon te geven!

De apotheker en ik hebben gesproken over hoe mijn gesprek met de huisarts ging en hoe ik me voelde… Maar alles kwam weer goed: de apotheek heeft mijn huisarts gebeld, alles is uitgesproken en netjes weer afgehandeld. Maar voor mij was het een onprettige ervaring. Ik voelde me behandeld als een junk, ik kan niet anders zeggen, en dat gaf me het gevoel dat ik waardeloos ben, niet de moeite waard om even te bellen. En dat allemaal door één misverstand en één foutje. Ik denk dat iedereen iets kan leren van dit misverstand...

Waar zit hier het stigma?

Dit voorval laat duidelijk voelen wat stigmatisering bij chronische pijn en pijnmedicatie inhoudt:

Het herhaalde verzoek om medicatie werd gezien als verdacht, in plaats van als noodzaak.
Er was impliciet wantrouwen, alsof opioïdengebruik per definitie gelijkstaat aan misbruik.
De huisarts nam het systeem als waarheid en niet het verhaal van Sterre.
Vraag die je jezelf kunt stellen: zou dit ook zo zijn gegaan bij een patiënt die insuline nodig had? Of zou die wél direct geloofd en geholpen zijn?

Hoe had dit beter gekund?

Deze situatie had voorkomen kunnen worden met:

Gewoon bellen en zeggen, ik zie dat je je medicijnen besteld, maar volgens mijn systeem zou je nog moeten hebben.
Dan was er een gelijkwaardig gesprek geweest en zou Sterre niet het gevoel hebben gekregen voor leugenaar te worden aangezien.
Samen de oorzaak zoeken: meteen de apotheek bellen en het systeem checken.
Gelijkwaardigheid benadrukken: vertrouwen uitspreken en pas daarna verder onderzoeken.

Wat we hiervan kunnen leren

Stigma in de zorg kan ontstaan door kleine misverstanden, maar de impact op een patiënt is groot. Voor mensen die afhankelijk zijn van opiaten bij chronische pijn is het extra belangrijk dat zorgverleners hun verzoeken niet meteen als verdacht bestempelen.

Door vertrouwen en samenwerking centraal te stellen, kunnen artsen en apothekers voorkomen dat patiënten zich genegeerd en gestigmatiseerd voelen.