Geen afbouw, maar cold turkey. "Want je bent verslaafd."

Na een zwaar auto-ongeluk gebruikte Nadine* vijf maanden lang 50 mg oxycodon per dag, voorgeschreven door haar huisarts. Maar toen deze met pensioen ging en een nieuwe arts de praktijk overnam, veranderde alles.

“Die zei: je moet in vier dagen afbouwen naar nul, want je bent verslaafd. Klaar.”

Dat is géén afbouwtraject. Dat is een cold turkey.

Geen overleg, geen begeleiding, geen plan

Nadine kreeg geen uitleg of alternatief, dus ze ging zelf rondbellen. Ze sprak een verslavingsarts, die aanbood om Nadine’s huisarts in een intercollegiaal consult een afbouwadvies te geven. Maar dit aanbod werd van de hand gewezen. “Nee, niet nodig, we stoppen gewoon per direct.”

Geen afbouw maar cold turkey

Wat volgde, was een uitputtende lichamelijke en mentale rollercoaster: intense pijn, slapeloosheid, paniekaanvallen, rillingen. Nadine was dood en doodziek. Ze wist zich geen raad meer.

Midden in de nacht  rende ze in paniek in haar T-shirt de straat op, in de vrieskou.

De volgende dag belandde ze op de spoedeisende hulp met een longontsteking. De arts daar was zó geschrokken dat hij een klacht indiende tegen haar huisarts.

Ontwenningspijn werd het begin van een patroon

Nadine kreeg clonidine tegen de ergste afkickverschijnselen, maar oxycodon kreeg ze niet: ze zat nog steeds volop in de cold turkey.

“Ik was radeloos, ik wist niet wat ik moest beginnen. In een vlaag van woede en wanhoop belde ik mijn huisarts en ik verbrak het contact – maar dat was vreselijk stom, want als je geen huisarts hebt, is er niemand die je medicijnen kan voorschrijven. Dus daar zat ik. Ik was helemaal aan het einde van mijn Latijn. Dus ik ben op de zwarte markt gaan kopen. En dat doe ik nu nog steeds... ”

Sindsdien heerst er een wankel evenwicht in Nadine’s leven. Ze zit in een cyclus van stoppen, doorzetten, toch weer terugvallen, opnieuw een cold turkey, en weer proberen... Inmiddels is ze al vijf keer op eigen kracht gestopt - en weer begonnen. Begeleiding heeft ze nog steeds niet. “En dat allemaal door die huisartsenwissel. Was mijn oude huisarts niet met pensioen gegaan, dan was dit nooit gebeurd.”

“ Ik heb geen enkel vertrouwen meer in de hulpverlening of in dokters.”

Eigenlijk mag Nadine niet snel afbouwen, want in het verleden heeft zij een aantal epileptische aanvallen gehad. Voor haar is te snel afbouwen onverantwoord, want het kan een aanval triggeren.

Toch doe ik het, steeds opnieuw, want ik zie geen andere uitweg. Er is voor mij geen alternatief: ik heb geen enkel vertrouwen meer in de hulpverlening of in dokters.” Dit is een verkorte versie van Nadine’s verhaal, speciaal voor de campagne Stop het Stigma. Benieuwd naar haar hele verhaal? Lees het hier.

🛑 Waar zit het stigma in dit verhaal?

• Nadine werd bekeken als verslaafde in plaats van als patiënt: zij moest abrupt “van de oxycodon af” – terwijl het risico op een epileptische aanval werd genegeerd. • In de ogen van haar nieuwe huisarts stond niet Nadine’s gezondheid op nummer één, maar het feit dat zij moest stoppen met oxycodon.

⚠️ Nadine werd niet gezien als patiënt met een verhaal, maar als gebruiker die moest stoppen. Haar situatie, kwetsbaarheid en medische risico’s deden er niet toe.

🛑 Hoe had dit beter gekund?

• Een afbouwplan op maat, afgestemd op haar gebruik, situatie en medische voorgeschiedenis. • Zorgvuldige, betrokken begeleiding met oog voor haar kwetsbaarheid, risico’s en herstelproces, in plaats van haar aan haar lot over te laten.  ⚠️ Dit verhaal gaat niet alleen over stigmatisering, maar ook over het negeren van duidelijke medische risico’s (zie ook de klacht van de arts op de Spoedeisende Hulp).